ΠΡΟΪΟΝΤΑ

Το τυρί μελίχλωρο ή μελίπαστο είναι το προϊόν-σύμβολο της Λήμνου. Είναι το τυρί που συνδέεται ολοκληρωτικά με την παράδοση του νησιού, αφού από τον τρόπο που παράγεται μέχρι τη διατροφική του αξία, το χρώμα του, το άρωμά του και βέβαια τη γεύση του όλα συνδέονται με όσα είναι η Λήμνος για τους ανθρώπους της.

Πολλοί ορισμοί έχουν δοθεί για να εξηγηθεί η ονομασία του, με το συνθετικό μελί να δηλώνει το χρώμα του ή ίσως το γεγονός ότι είναι ελαφρώς αλατισμένο και το δεύτερο συνθετικό να δηλώνει ότι διατηρείται ή ότι είναι χλωρό, δηλαδή ακόμη τρυφερό. Παρασκευάζεται όταν οι καιρικές συνθήκες ευνοούν την ωρίμανσή του, από τα τέλη Μαΐου έως το τέλος του καλοκαιρού ή το τέλος της εποχής του αρμέγματος, που χρονικά συμπίπτει με το τέλος του καλοκαιριού.

Η παραγωγή του είναι παρόμοια με το καλαθάκι, αλλά αφότου αλατιστεί και αφεθεί στο τυροβόλι να στραγγίξει, το βάζουν σε ξύλινο καφάσι και το αφήνουν να στεγνώσει για 5-7 μέρες σε μέρος σκιερό και καλά αεριζόμενο. Στο παρελθόν, διατηρούνταν σε μεγάλα καλάθια με πλεκτά καπάκια, τα λεγόμενα τυροκόφνα, ενώ συνήθιζαν να το ξεπλένουν στη θάλασσα, πρακτική που του προσέδιδε πολύ ιδιαίτερη γεύση.

Σήμερα είναι ένα από τα σημαντικότερα προϊόντα για τα οποία η Λήμνος είναι διάσημη, αφού έχει ενταχθεί κιόλας στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας. Είναι το καλύτερο δώρο από το νησί για να δείξει κανείς την εκτίμησή του. Συνδυάζεται με όλες τις αγαπημένες συνταγές, ενώ συνοδεύεται ιδανικά από ένα επίσης ντόπιο κρασί.

Το Καλαθάκι Λήμνου ή σαλαμούρα είναι προϊόν Π.Ο.Π. από το 1996. Παράγεται από αιγοπρόβειο γάλα και στραγγίζεται πολλές φορές μέσα σε ένα ιδιαίτερο καλαθάκι από λυγαριά (σήμερα πια οι επαγγελματίες χρησιμοποιούν πλαστικά) από το οποίο πήρε και το όνομά του.

Όταν στραγγίζει, το γυρίζουν αρκετές φορές, του προσθέτουν αλάτι και το τοποθετούν σε άλμη. Χαρακτηριστικό στο Καλαθάκι Λήμνου είναι τα σημάδια που έχει από τα πλεκτά καλαθάκια στα οποία ωριμάζει, ενώ μικρές «εκρήξεις» γεύσης προκύπτουν από τις μικρές τρύπες στο εσωτερικό του, όπου έχει εγκλωβιστεί υγρό λίπος.

Η φήμη του φυσικά έχει ταξιδέψει έξω από τη Λήμνο και έξω από τα σύνορα της Ελλάδας, καθώς πολλοί παραγωγοί το εξάγουν σε όλο τον κόσμο.

Ένα προϊόν για «γνώστες» είναι το κίτρινο σταρένιο αλεύρι της Λήμνου, το οποίο παράγεται από σιτάρι που καλλιεργείται στο νησί, αλέθεται και συσκευάζεται επίσης εκεί. Είναι λεπτοαλεσμένο, φίνο, με χαρακτηριστικό απαλό κίτρινο χρώμα και είναι ιδανικό για σπιτικό ψωμί και άλλες απλές συνταγές που του επιτρέπουν να αναδείξει τις ιδιαίτερες γευστικές του αποχρώσεις και τα διατροφικά του χαρακτηριστικά.

Τα κριθαρένια παξιμάδια Λήμνου είναι αναπόσπαστο μέρος της γαστρονομικής περιουσίας του νησιού. Από την τοπική ποικιλία κριθαριού «Παναγιά» που διασώθηκε χάρη στο μεράκι και το πείσμα κάποιων τοπικών αγροτών, παράγονται πάλι σήμερα τα αγαπημένα κρίθινα παξιμαδάκια που συνοδεύουν άψογα από το πρωινό ώς και το βραδινό του καθενός.

Η Λήμνος είναι ένας τόπος που χαρακτηρίζεται από το πολύ χαμηλό της υψόμετρο και ως εκ τούτου από τις απέραντες σπαρμένες με σιτάρι πεδιάδες της που φτάνουν ως την ακροθαλασσιά πολλές φορές. Δεν θα μπορούσε, δηλαδή, να μην πρωταγωνιστεί σε όποιο προϊόν παράγεται από ζύμη.

Τα φλωμάρια είναι ένα από αυτά τα προϊόντα. Είναι τα ζυμαρικά που πρωταγωνιστούν στις κλασσικές αγαπημένες συνταγές ζυμαρικών στα γεύματα στο νησί. Παρασκευάζονται εξ’ ολοκλήρου από ντόπια, αγνά υλικά: σιτάρι Λημνιό, ντόπια αυγά και τοπικό πρόβειο γάλα.

Ακαταμάχητα, φυσικά!

Το ελαιόλαδο είναι ένας από τους «θησαυρούς» των Κυθήρων. Η σπιρτάδα και η αγνότητα της γεύσης του προκύπτει από την άνυδρη γη του νησιού στην οποία απλώνονται οι υπέροχοι ελαιώνες από πάντα.